Σχόλιο – Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών 1009/2018

Περίληψη

Ενημερωμένος χρήστης:
Είναι ο χρήστης που δεν επιδεικνύει μετρίου βαθμού προσοχή, αλλά ιδιαίτερη επιμέλεια είτε λόγω της επαγγελματικής του πείρας είτε λόγω του ευρέος πεδίου γνώσεων που διαθέτει στον οικείο τομέα. Δεν πρέπει δε να ταυτίζεται με τον εμπειρογνώμονα ή τον ειδικό στον τομέα της τέχνης που είναι ικανός να παρατηρήσει λεπτομερώς τις ελάσσονος σημασίας ενδεχόμενες διαφορές μεταξύ των αντιπαρατιθεμένων σχεδίων ή υποδειγμάτων.

Μέσος καταναλωτής:
Ο καταναλωτής που έχει τη συνήθη πληροφόρηση και είναι ευλόγως προσεκτικός και ενημερωμένος.

Περιεχόμενο δικαιώματος:
Το δικαίωμα αναφέρεται σε αυτό καθαυτό το καταχωρισμένο σχέδιο και όχι σε συγκεκριμένη εμπορική υλοποίηση του προϊόντος, ώστε οι διαστάσεις, το χρώμα, η υφή και τα υλικά κατασκευής να λαμβάνονται υπόψη για την εκτίμηση της προσβολής κοινοτικού σχεδίου ή υποδείγματος, μόνο εάν συμπεριλαμβάνονται στην οικεία καταχώρηση.

Σχετικές διατάξεις:
Κανονισμός ΕΚ 6/2002, Οδηγία 2004/48/ΕΚ, ΠΔ 259/1997 άρθρο 28§2, Ν. 1733/1987 άρθρο 17Δ §3, Ν. 3966/2011 άρθρο 53§2

Σχόλιο

Ο Κανονισμός 6/2002 για τα κοινοτικά σχέδια και υποδείγματα δεν δίδει την έννοια του ενημερωμένου χρήστη. ‘Ετσι το θέμα έχει κατά καιρούς απασχολήσει το ΔΕΚ, το οποίο έχει κρίνει ότι η έννοια του ενημερωμένου χρήστη πρέπει να εκληφθεί ως ενδιάμεση έννοια μεταξύ εκείνης του μέσου καταναλωτή που απαντά στο δίκαιο των σημάτων, από τον οποίο δεν απαιτείται καμία ειδική γνώση και ο οποίος, κατά κανόνα, δεν προβαίνει σε άμεση σύγκριση των συγκρουόμενων σημάτων, και του ειδικού του κλάδου, ο οποίος διαθέτει ειδικές τεχνικές γνώσεις (απόφαση του Δικαστηρίου της 20ής Οκτωβρίου 2011, C-281/10 P, PepsiCo κατά Grupo Promer Mon Graphic, Συλλογή 2011, σ. I-10153, σκέψη 53, Απόφαση του Δικαστηρίου της 18ης Οκτωβρίου 2012 Herbert Neuman και λοιποί κατά J. Manuel Baena Grupo SA , C-101/11 P και C-102/11 P, Συλλογή 2012, σκέψη 53).

Έτσι, ναι μεν ο ενημερωμένος χρήστης δεν είναι ο μέσος καταναλωτής που έχει τη συνήθη πληροφόρηση, είναι ευλόγως προσεκτικός και ενημερωμένος και αντιλαμβάνεται κατά κανόνα ένα σχέδιο ή υπόδειγμα ως ένα σύνολο, χωρίς να εξετάζει μεμονωμένα τις διάφορες λεπτομέρειές του, πλην όμως δεν είναι ούτε ο εμπειρογνώμων ή ο ειδικός του κλάδου που είναι ικανός να παρατηρήσει λεπτομερώς τις ελάσσονος σημασίας ενδεχόμενες διαφορές μεταξύ των αντιπαρατιθέμενων σχεδίων ή υποδειγμάτων (απόφαση PepsiCo κατά Grupo Promer Mon Graphic, σκέψη 21 ανωτέρω, σκέψη 59). Συναφώς, είναι γεγονός ότι, εξ ορισμού, ο ενημερωμένος χρήστης, θα προβεί σε άμεση σύγκριση του προγενέστερου σήματος και του επίμαχου σχεδίου ή υποδείγματος εφόσον τούτο είναι δυνατό. Δεν αποκλείεται ωστόσο μια τέτοια σύγκριση να αποδειχθεί αδύνατη ή ασυνήθης στον οικείο τομέα, ιδίως λόγω ειδικών συνθηκών ή λόγω των χαρακτηριστικών των αντικειμένων που απεικονίζουν το προγενέστερο σήμα και το επίμαχο σχέδιο ή υπόδειγμα (βλ., υπό την έννοια αυτή, PepsiCo κατά Grupo Promer Mon Graphic, προπαρατεθείσα, σκέψη 55, Herbert Neuman και λοιποί κατά Jos Manuel Baena Grupo SA , σκέψη 54).

Η ιδιότητα του «χρήστη» συνεπάγεται ότι το οικείο πρόσωπο χρησιμοποιεί το προϊόν που αποτελεί το αντικείμενο του σχεδίου ή υποδείγματος σύμφωνα με τον προορισμό του προϊόντος αυτού [απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της 22ας Ιουνίου 2010, T-153/08, Shenzhen Taiden κατά ΓΕΕΑ – Bosch Security Systems (Εξοπλισμός επικοινωνιών), Συλλογή 2010, σ. II-2517, σκέψη 46]. Ο προσδιορισμός
«ενημερωμένος» προϋποθέτει εξάλλου ότι, χωρίς να είναι σχεδιαστής ή ειδικός τεχνικός, ο χρήστης γνωρίζει τα διάφορα σχέδια ή υποδείγματα που υπάρχουν στον οικείο τομέα, διαθέτει ορισμένες γνώσεις ως προς τα στοιχεία που συνήθως περιλαμβάνουν τα εν λόγω σχέδια ή υποδείγματα και, λόγω του ενδιαφέροντός του για τα εν λόγω προϊόντα, επιδεικνύει σχετικά υψηλότερο βαθμό προσοχής όταν τα χρησιμοποιεί (αποφάσεις PepsiCo κατά Grupo Promer Mon Graphic, σκέψη 21 ανωτέρω, σκέψη 59, και Εξοπλισμός επικοινωνιών, προπαρατεθείσα, σκέψη 47).

Ως εκ τούτου, με τον όρο «ενημερωμένος χρήστης» νοείται ο χρήστης που δεν επιδεικνύει μετρίου βαθμού προσοχή, αλλά ιδιαίτερη επιμέλεια, είτε λόγω της προσωπικής του εμπειρίας είτε λόγω του ευρέος πεδίου γνώσεων που διαθέτει στον οικείο τομέα [απόφαση PepsiCo κατά Grupo Promer Mon Graphic, σκέψη 21 ανωτέρω, σκέψη 53· απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της 25ης Απριλίου 2013, T-80/10, Bell & Ross κατά ΓΕΕΑ — KIN (Αναπαράσταση ρολογιού), σκέψη 103].

Ωστόσο, το γεγονός αυτό δεν συνεπάγεται ότι ο ενημερωμένος χρήστης είναι σε θέση να διακρίνει, πέραν της εμπειρίας που έχει συσσωρεύσει λόγω της χρήσης του οικείου προϊόντος, μεταξύ των στοιχείων της εμφάνισης του προϊόντος που υπαγορεύονται από την τεχνική λειτουργία του και εκείνων που είναι αυθαίρετες. Πρόκειται επομένως για πρόσωπο που διαθέτει ορισμένη γνώση των υφιστάμενων στον οικείο τομέα σχεδίων ή υποδειγμάτων, χωρίς ωστόσο να γνωρίζει ποιες πλευρές του προϊόντος αυτού υπαγορεύονται από την τεχνική λειτουργία του [αποφάσεις του Γενικού Δικαστηρίου Αναπαράσταση ρολογιού, σκέψη 24 ανωτέρω, σκέψη 104, και της 9ης Σεπτεμβρίου 2011, T-11/08, Kwang Yang Motor κατά ΓΕΕΑ — Honda Giken Kogyo (Κινητήρας εσωτερικής καύσεως), που δεν έχει δημοσιευθεί στη Συλλογή, σκέψη 26].

Τα ανωτέρω υιοθετεί και η απόφαση στην υπόθεση T-337/12, El Hogar Perfecto del Siglo XXI, SL κατά Wenf International Advisers Ltd σκέψεις 21-27.

Ιωάννα Καραχάλιου
Δικηγόρος-Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια